Հունիսի 16-ին հ. 45 հիմնական դպրոցի մանկավարժական խորհրդի նիստը տեղի ունեցավ հեռավար կարգով :

Քննարկվեցին 2019-2020թթ ուստարում սովորոների առաջադիմության, վերաքննության, գովասանագրերի, հաջորդ դասարան փոխադրելու և մի շարք այլ ընթացիկ հարցեր :

Ապրիլի 22-ին հ. 45 հիմնական դպրոցի մանկավարժական խորհրդի նիստը տեղի ունեցավ հեռավար կարգով :
Քննարկվեցին առցանց դասերի առկա խնդիրները , դպրոցների կառավարման տեղեկատվական համակարգի էլեկտրոնային մատյանից, օրագրից օգտվելու և մի շարք այլ ընթացիկ հարցեր։

Ապրիլի 8_ին հեռավար կարգով կայացավ մեթոդական միավորումների նիստերը։
Քննարկվեցին առցանց դասերի արդյունավետությունը բարձրացնելու, առկա խնդիրները լուծելու հնարավոր ուղիները և առավելությունները, դպրոցների կառավարման տեղեկատվական համակարգի լրացման առանձնահատկությունները և մի շարք այլ ընթացիկ հարցեր։
Մեր աշխատանքը ոչ մի կերպ չի ընդհատվում այս ծանր օրերին, և արվում է ամեն ինչ` աշակերտների կրթությունը անխափան իրականացնելու համար:

Չնայած բոլորս էլ մտահոգություն ունեին հեռավար ուսուցման արդյունավետության հարցում, սակայն ուրախությամբ պետք է նշենք, որ օր օրի մեր դասերն անցնում են էլ ավելի մեծ ակտիվությամբ և ձեռքբերումներով։ Մեր հոգատար ուսուցիչները ցույց տվեցին ,որ ամենահամբերատար ու նվիրյալ մասնագիտություններից մեկը հենց ուսուցչի կոչումն է։

Մեր երկրում տիրող արտակարգ իրավիճակից ելնելով՝ դասերի վերսկսումը երկարաձգվեց, սակայն մենք չենք հուսալքվում, չենք հանձնվում դժվարությունների առջև: Առողջապահության ոլորտում նվիրյալ բժիշկներն են պայքարում մարդկանց կյանքերի համար, իսկ կրթության ոլորտում գիտելիքի լույսով հույսի ճանապարհ բացելու գործն իրենց վրա են վերցրել մեր ուսուցիչները:Այս ընթացքում ուսումնասիրեցին, սովորեցին և իրենց աշակերտների հետ անցկացրեցին հեռավար ուսուցման մի շարք մեթոդներ և կարողացան դրանք արդյունավետ կերպով գործածել: Առցանց ուսուցումը կազմակերպելու համար հիմնականում օգտագործվում են Zoom, Viber, Skype, facebook.coom հարթակներն ու ծրագրերը։
Ուստի՝ խնդրում ենք նաև մեր ծնողներին, որպեսզի նույնպես ինքնակազմակերպվեն, սատարեն ուսուցիչներին իրենց նախաձեռնություններում, քանզի այս ամենն արվում է միայն մեր երեխաների և նրանց լուսավոր ապագայի համար:

Ողջունում ենք ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության վերջին նախաձեռնությունը՝ կապված հանրակրթական դպրոցներում հեռավար ուսուցում կազմակերպելու հետ։ Տեղեկացնում ենք, որ առաջնորդվելով կորոնավիրուսի տարածումը կանխարգելու և մեր սաների կյանքի և առողջության համար անվտանգություն ապահովելու մտահոգությամբ հ․ 45 հիմնական դպրոցի մանկավարժները պատրաստ են հարմարեցնելու մեթոդաբանությունը առցանց ուսուցման՝ օգտագործելով հեռավար ուսուցման ծրագրեր ու գործիքներ և փորձելու են տարբեր ծրագրերով ու մեթոդներով կազմակերպել հեռավար ուսուցում՝ դասընթացները տեղափոխելով առցանց հարթակ:
Առցանց ուսուցումը կազմակերպելու համար հիմնականում օգտագործելու են Viber, Skype, Facebook.com հարթակներն ու ծրագրերը։
Տնօրինությունը նույնպես պարբերաբար կազմակերպում է առցանց հանդիպումներ՝ հստակեցնելու առաջիկա անելիքները։

2020 թվականի փետրվարի 19-ին Երևանի հ. 45 հիմնական դպրոցի պատմության ուսուցչուհի Արմինե Բաղդասարյանի և մենթոր Ա. Մալոյանի համատեղ ջանքերով 8 ա դասարանում կազմակերպվեց բաց դաս <<Ազատագրական շարժումների ծավալումը XX դարի սկզբին>> թեմայով` <<Հայոց պատմություն>> առարկայից: Դասն ընթացավ << Ուսուցման կենտրոնների տեղափոխման մոդել>>հնարով , որի ընթացքում կազմակերպվեց խմբային աշխատանք: Դասի ընթացքում նկատվեց սովորողների խորը գիտելիքները, հմտություններն ու կարողությունները: Ողջ դասի ընթաացքում սովորողները մեծ պատասխանատվությամբ կատարեցին առաջադրված աշխատանքները : Դասը բովանդակալից էր , ուսուցանող, ուներ դաստիարակչական մեծ նշանակություն:

( II 《ա》 դասարան, (դասվար՝ Լ. Այվազյան)
Հովհաննես Թումանյանին նվիրված շաբաթն ունեցավ իր տրամաբանական ավարտը։ Փետրվարի 23-ին II 《ա》 դասարանի աշակերտները, դասվար Լ. Այվազյանի ուղեկցությամբ , այցելեցին Հովհաննես Թումանյանի թանգարան։Թանգարանում սովորողներն ամփոփեցին ու ամրապնդեցին մեծն բանաստեղծի մասին ունեցած գիտելիքները, ձեռք բերեցին նոր գիտելիքներ ։
Թանգարանում երեխաները դիտեցին Հովհաննես Թումանյանի մասին պատմող մուլտֆիլմ, 3D ձևաչափով դիտեցին 《Ձախորդ Փանոսը》 մուլտֆիլմը, շրջեցին սրահներով։
Այցի ավարտին բոլոր ներկաները համոզվեցին որ ,իսկապես, Թումանյանի հանճարն անսպառ է, նրա գրականության ուժը՝կախարդիչ, բառերը՝ շշմելու աստիճանի պարզ ու մինչև հոգու խորքը մխրճվող, իսկ մարդկային տեսակը մարդկային էլ չէ, ասես աստվածային լինի...
Ամփոփվեցին նաև Հովհաննես Թումանյանի 151-ամյակի-ին շրջանակում կազմակերպված ասմունքի և Մայրենիի օրվան նվիրված մրցույթները։ Հաղթողներն արժանացան պատվոգրերի։

<<Պետք է կարդալ, միշտ կարդալ, ամեն մի կարդալը մի բան է տալիս ու աննկատելի կերպով ամբարվում, բան դառնում>>:
Հ․ Թումանյան
Ամենայն հայոց բանաստեղծ Հովհաննես Թումանյանի ծննդյան օրը` փետրվարի 19-ը, վերջին տարիներին Հայաստանում նշվում է որպես Գիրք նվիրելու օր:Այդ օրը տոն է բոլոր գրքասերների, գրականություն սիրողների և տոնական էր նաև հ. 45 հիմնական դպրոցի սաների համար:
Ամեն մի դասարան յուրովի էր պատրաստվել տոնին ու մեկը մյուսին պատգամելով գրքի կարևորությունը՝ միմյանց հանձնեցին գրքեր։ Իրենց նվերներն էլ ամբողջացրին գեղեցիկ ու տպավորիչ ելույթներով` թումանյանական շնչով ու ոգո: Թումանյանական շունչը զգացվում էր ամենուր:

Փետրվարի 11-ին հ. 45 հիմնական դպրոցի VII ա դասարանում <<Գրականություն>> առարկայից անցկացվեց հետաքրքիր ու բովանդակալից խմբային դաս (ուսուցչուհի` Ա. Հակոբյան և <<Դասավանդիր, Հայաստան>> կրթական հիմնադրամի ներկայացուցիչ` Զեմֆիրա Ավետիսյան): Դասի թեման Համո Սահյանի բանաստեղծություններն էին: Երեխաները լսեցին Համո Սահյանի ձայնը, նրա տեքստերով գրված երգերը: Խմբերն անգիր ասացին, վերլուծեցին նաև բնության նկարչական ընկալման տեսակետից բացատրեցին բանաստեղծությունները: Խմբային աշխատանքի ժամանակ դրսևորվեց խմբի անդամների անհատական առանձնահատկությունները, միաժամանակ ձևավորվեց խմբի անդամների կարողությունները՝ համագործակցելու, դիմացինին լսելու, հարգելու և ապրումակցելու: Մնջախաղով ներկայացրին աշնանային անտառը, սեփական մտքերն ու գաղափարներն արտահայտեցին պատկերների, գույների և պաստառների միջոցով: Դասի ընթացքում կիրառվեցին << Հնգյակ>> և << Քառաբաժան>.մեթոդները: Դասը շատ հետաքրքիր էր և

բովանդակալից:

Հունվարի 22-ին Կրթական քաղաքացիական նախաձեռնության անդամներ Լուսինե Խառատյան և Միշա Թադևոսյանը հյուրընկալվել էին Երևանի հ. 45 հիմնական դպրոց` Աշակերտական խորհրդի նախաձեռնությամբ-հրավերով: Բանախոսները "Մասնակցության" թեմայով քննարկում-դասընթաց անցկացրեցին դպրոցի 6-9րդ դասարանցիների համար։ Հանդիպման ընթացքում ինտերակտիվ և մասնակցային ժամանակակից կրթական մեթոդների և տեխնոլոգիաների կիրառմամբ մասնակիցները հնարավորություն ունեցան քննարկելու ուսումնական և արտաուսումնական գործընթացներում աշակերտների մասնակցության կարևորությանը, մասնակցության դրսևորումները, ինչպես նաև գործնական խաղերի միջոցով վեր հանելու դպրոցում առկա խնդիրների պարագայում աշակերտական մասնակցության պրակտիկաներ:

Հ. 45 հիմնական դպրոցի IVգ դասարանում տեղի ունեցավ բաց դաս (դասվար` Ն. Բաղդասարյան) : Դասի թեման` << Եղեգը, որը շատ էր ուզում դառնալ սրինգ>>: Դասի նպատակն էր երեխաների մեջ զարգացնել օգտակար գործ կատարելու , նրանով երջանկանալու և ուրիշներին երջանկացնելու գաղափարը:
Կատարվեցին զույգային և խմբային աշխատանքներ, խաչբառի լուծում: Կշռադատման փուլում երեխաները կատարեցին դատողություններ` ի՞նչ գիտեին, ի՞նչ զգացին, ի՞նչ սովորեցին : Դասի ընթացքում երեխաները ցուցաբերեցին ակտիվություն և հետաքրքրություն թեմայի շուրջ:

Դեկտեմբերի 6-ին հայոց լեզվի և գրականության ուսուցչուհի Ա. Փարսադանյանը 6բ դասարանի սովորողների հետ անցկացրեց բաց դաս, որի թեման էր Փավստոս Բուզանդի ,,Հայոց պատմություն,, գրքի ,,Արշակ և Շապուհ,, հատվածը:
Սովորողները ներկայացրին 5-րդ դարի մատենագրությունը, պատմեցին հատվածը, բեմականացրին: Բնութագրեցին հերոսներին և համեմատեցին Արշակին Հայկի, իսկ Շապուհին Բելի հետ: Դիտեցին ,,Արշակ 2-րդ,, ֆիլմ-օպերայից հատվածներ, պատասխանեցին հարցերին: Խոսեցին հայրենի հողի և ջրի ուժի մասին, վերհիշեցին այլ ստեղծագործություններ: Կարդացին դարձվածքներ, առած-ասացվածքներ հայրենիքի, հողի և ջրի մասին: Պատմեցին մերօրյա հայրենասեր հերոսների մասին՝ անդրադառնալով նաև քառօրյա պատերազմին: Հիշեցին քառօրյայի հերոսներին: ,,Հայրենասիրություն,, բառին տվեցին դրոշի գույներ: Սովորողները ներկայացրին ՀՀ խորհրդանիշները՝ դրոշը, զինանշանը, օրհներգը: Նշեցին Հայաստանի մայրաքաղաքները, ասացին շրջասույթներ:
Սովորողները կատարեցին բառակազմական և հոմանիշային աշխատանքներ, բացատրեցին նմանատիպ բառերի իմաստը /հրավեր – հրավերք, մեղանչել – մեղա գալ…/, ուսուցչուհու կողնից տրված արմատներով կազմեցին նոր բառեր: Դասն ամփոփեցին հայրենիքի մասին ասույթներ ասելով: Երեխաները նկարել էին նաև հատվածներ դասից:
Դասը հետաքրքիր էր, հագեցած, ուսանելի և դաստիարակչական: Սովորողներն ակտիվ էին, և բոլորն էլ մեծ սիրով ու ոգևորությամբ էին մասնակցում դասին: Բաց դասին ներկա էին ,,Դասավանդիր, Հայաստան,, կրթական հիմնադրանի ներկայացուցիչ Զեմֆիրա Ավետիսյանը, դպրոցի փոխտնօրեններ Լ. Պարոնյանն ու Ա. Գրիգորյանը, ուսուցիչներ, ծնողներ:

Դեկտեմբերի 4_ին հ. 45 հիմնական դպրոցում տեղի ունեցավ միջոցառում III ա դասարանի մասնակցությամբ ` 《Դու հավերժող իմ Հայաստան》խորագրով (դասվար` Ս. Բաղդասարյան): Միջոցառումը հագեցած էր տաղանդաշատ փոքրիկների երգ ու պարով:Մեր սիրելի սաները գործի դրեցին իրենց ողջ կարողությունները և ցույց տվեցին իրենց սերն ու նվիրվածությունը մեր չքնաղ երկրի հանդեպ:

Դեկտեմբերի 4_ին հ. 45 հիմնական դպրոցում տեղի ունեցավ միջոցառում III ա դասարանի մասնակցությամբ ` 《Դու հավերժող իմ Հայաստան》խորագրով (դասվար` Ս. Բաղդասարյան): Միջոցառումը հագեցած էր տաղանդաշատ փոքրիկների երգ ու պարով:Մեր սիրելի սաները գործի դրեցին իրենց ողջ կարողությունները և ցույց տվեցին իրենց սերն ու նվիրվածությունը մեր չքնաղ երկրի հանդեպ:

Հ. 45 հիմնական դպրոցում տեղի ունեցավ միջոցառում IV բ դասարանի մասնակցությամբ` << Եղել ենք, կանք, պիտի միանանք ծովից ծով Հայաստան դառնանք>> խորագրով (դասվար` Սարգսյան) : Երեխաները ներկայացրեցին հայ ժողովրդի անցած պատմության էջերը և իրենց գեղեցիկ ասմունքով, երգերով ու պարերով ներկայացրին հայ ժողովրդի` ծանր փարձություններով անցած պատմական ուղին մինչև մեր օրերը և երդվեցին լինել հայրենի երկրի քաջ մարտիկներ:

Դեկտեմբերի 5-ին Սպիտակի երկրաշարժի 31-րդ տարեդարձին նվիրված անցկացվեց սեմինար պարապմունք << Պատրաստվածություն ուժեղ երկրաշարժերին>> թեմայով: Կատարվեց տարհանում , որին մասնակցեցին դպրոցի ուսուցչական և աշակերտական կազմը:

Հ. 45 հիմնական դպրոցի IV գ դասրանի աշակերտները (դասվար` Ն. Բաղդասարյան) այցելեցին Սարդարապատ : Էքսկուրսիայի նպատակն էր երեխաներին ծանոթացնել Սարդարապատի պատմությանը և հաղորդակից դարձնել հայ ժողովրդի մշակույթին: Երեխաները ծանոթացան հուշահամալիրի ստեղծման պատմությանը և իմացան ճակատամարտի դերն ու նշանակությունը հայ ազգի համար: Այցելեցին նաև Զվարթնոց տաճարը և ծանոթացան տաճարի պատմությանը: Էքսկուրսիան ուներ հայրենասիրական, գեղագիտական, դաստիարակչական մեծ նշանակություն:

Նոյեմբերի 26-ին հ. 45 հիմնական դպրոցի VIII գ դասարանում անցկացվեց բաց դաս <<Երկրաչափություն>> առարկայից (ուսուցչուհի` Գ. Բաղրամյան):
Դասի թեման էր Շրջանագիծ: Շրջանագծի և ուղղի փոխադարձ դասավորությունը: Շրջանագծի շոշափող: Դաս նպատակն էր ամրապնդել և խորացնել գիտելիքները շրջանագծի մասին, զարգացնել տեսական գիտելիքները գործնական խնդիրների լուծման ժամանակ :Սովորողները լուծեցին խնդիրներ, խոսեցին նման երկրաչափական պատկերների կիրառումն առօրյայում:Դասն ուղեկցում էր տեսաժապավենի ցուցադրությամբ:

Նոյեմբերի 18-ին VI գ դասարանի սովորողները ուսուցչուհի Ա. Սահակյանի գլխավորությամբ ներկայացրեցին բաց դաս Լեոնարդո դա Վինչիի << Ոդիական երախտագիտություն >> թեմայով: Դասը բավականին հետաքրքիր էր, սովորողները տեղեկություններ էին հավաքել հեղինակի մասին, բեմականացրել էին ստեղծագործությունը ` ավելացնելով երկխոսություններ:Ներկայացրեցին Լեոնարդո դա Վինչիին որպես նկարիչ : Ողջ դասի ընթացքում կարմիր թելի նման անցնում էր երախտագիտության գաղափարը:

Նոյեմբերի 10-ին հ. 45 հիմնական դպրոցի IVգ դասարանի աշակերտները դասղեկ Ն. Բաղդասրյանի գլխավորությամբ այցելեցին Խոր Վիրապ: Էքսկուրսիայի նպատակն էր երեխաներին ծանոթացնել Խոր Վիրապի պատմությանը և հաղորդակից դարձնել հայ ժողովրդի մշակույթին, հարգանք սերմանել մեր հոգևոր և նյութական մշակութային արժեքների նկատմամբ: Սովորողները ծանոթացան մշակույթի մեծագույն արժեքներ ներկայացնեղ եկեղեցու պատմությանը, ճարտարապետությանը, հիացան Արարատ լեռան շքեղ տեսքով և վայելեցին գունագեղ աշունը:Էքսկուրսիան բազմաբովանդակ էր և ուսուցանող:

2019թ. նոյեմբերի 10-ին IX բ դասարանի սովորողները դասղեկ Ա. Փարսադանյանի և ծնողների հետ կազմակերպեցին էքսկուրսիա Գառնի հեթանոսական տաճար և Գեղարդ վանական համալիր: Ճանապարհին կանգ առան Չարենցի կամարի մոտ: Սովորողներին ուղեկցում էր << Plantastik Tour>> տուրիստական կազմակերպության էքսկուրսավարը, ով հետաքրքիր տեղեկություններ հաղորդեց Չարենցի կամարի ,Գառնի տաճարի, խաչքարերի և Գեղարդի համալիրի մասին: Սովորողներն ուշադիր լսում էին, ապա պատասխանում էքսկուրսավարի ամփոփիչ հարցերին: Ետ վերադառնալու ճանապարհին աշակերտները հանգստյան գոտիներից մեկում վայելեցին հրաշալի և գունագեղ աշունը: Էքսկուրսիան բազմաբովանդակ էր և ուսուցանող:

ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի առաջնությամբ աշխարհի տարբեր երկրներում  ամեն տարի նշվում է Մեդիագրագիտության շաբաթ` կրթական նախագծերով ու միջոցառումներով:

 ՀՀ Կրթության , գիտության , մշակույթի և սպորտի նախարարությունը և Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոնը նոյեմբերի 1-8-ը հայտարարել էին  Մեդիագրագիտության կրթական շաբաթ Հայաստանի բոլոր դպրոցներում:

Միանալով միջազգային շարժմանը` հ. 45 հիմնական դպրոցում  անցկացվեց մեդիագրագիտության թեմաներով բաց դասեր, դիտումներ, քննարկումներ  և կրթական խաղեր:

Հոկտեմբերի 27-ին հ. 45 հիմնական դպրոցի IX բ դասարանի սովորողները դասղեկ Ա. Մկրտումյանի և ծնողների հետ այցելեցին Դսեղ` Հ. Թումանյանի ծննդավայր:
Սովորողները մոտիկից տեսան և ճանաչեցին այն ամենը, ինչով շրջապատված էր Ամենայն հայոց բանաստեղծը իր մանկության տարիներին: Էքսկուրսիան բարձրացրեց աշակերտների գեղագիտական ճաշակը և նպաստեց նրանց աշխարհայացքի լայնացմանը:

Հ. 45 հիմնական դպրոցի VIII բ դասարանի սովորողները դասղեկ Գ. Բաղրամյանի հետ այցելեցին Սաղմոսավանք, Կարմրավանք, Ս. Գևորգ եկեղեցիները : Սովորողները ծանոթացան մշակույթի մեծագույն արժեքներ համարվող եկեղեցիների պատմությանը, ճարտարապետությանը:
Ուսուցողական էքսկուրսիայի նպատակն էր սովորողներին հաղորդակից դարձնել հայ ժողովրդի մշակույթին, հարգանք սերմանել մեր հոգևոր և նյութական մշակութային արժեքների նկատմամբ:
Էքսկուրսիան ուներ հայրենասիրական, գեղագիտական, դաստիարակչական մեծ նշանակություն:

Հոկտեմբերի 29-ին IX բ դասարանի սովորողները դասղեկ Ա. Փարսադանյանի և ծնողների հետ այցելեցին << Մոսկվա>> կինոթատրոն` << Իմ խաչը>> կինոֆիլմը դիտելու:
Սովորողները համակ ուշադրությամբ դիտեցին ֆիլմը:Այն նվիրված էր արցախյան պատերազմին , հայրենասիրական էր և ուսուցանող : Կինոֆիլմում ցուցադրվում էին նաև վավերագրական կադրեր արցախյան պատերազմից: Սովորողները հուզված էին և տպավորված : Նրանք, բավականություն ստացած, վերադարձան:

Հոկտեմբերի 20-ին հ 45 հիմնակն դպրոցի VIII ա դասարանի սաները պատմության ուսուցչուհի Ա. Բաղդասարյանի նախաձեռնությամբ այցելեցին Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին, Հռիփսիմե, Գայանե, Շողակաթ եկեղեցիները: Սովորողները ծանոթացան մշակույթի մեծագույն արժեքներ համարվող եկեղեցիների պատմությանը, ճարտարապետությանը, այցելեցին գանձարան:
Ուսուցողական էքսկուրսիայի նպատակն էր սովորողներին հաղորդակից դարձնել հայ ժողովրդի մշակույթին, հարգանք սերմանել մեր հոգևոր և նյութական մշակութային արժեքների նկատմամբ:
Էքսկուրսիան ուներ հայրենասիրական, գեղագիտական, դաստիարակչական մեծ նշանակություն:

Այ​ց թանգարաններում​​​​​​

Հոկտեմբերի 24-ին Iա դասարանի սովորողները, դասավար Լ. Այվազյանի գլխավորությամբ այցելեցին Հայաստանի բնության պետական թանգարան:
Երեխաները ծանոթացան թանգարանի 4 սրահներում ցուցադրված ֆլորայի ու ֆաունայի հազվագյուտ տեսակներին : Սրահում ներկայացված էին կաթնասունների, թռչունների, սողունների, երկկենցաղների,ձկների,միջատների, բույսերի տեսակներ,որոնք գրանցված են Կարմիր գրքում:
Այցի հիմնական նպատակը սովորողների բնապահպանական աշխարհայացքի ձևավորումն է:Այցի արդյունքում ձեռք բերած գիտելիքները սովորողները կկիրառեն << Ես և շրջակա աշխարհը>>առարկայի դասընթացի շրջանակներում, իսկ ապագայում ակտիվ մասնակցություն կունենան էկոլոգիական խնդիրների լուծման գծում:

Հոկտեմբերի 20-ին I բ,գ,  դասարանների աշակերտները, դասվարներ` Ն. Ավետիսյանի և Գ. Բաղդասարյանի գլխավորությամբ կազամակերպել էին ուսումնաճանաչողական այց Օշական՝ իրենց երախտագիտությունը հայտնելու մեր դպրության նախահորը: Նրանք հանդես եկան ասմունքով, երգով, խոնարհվեցին և ծաղիկներ դրեցին հայերենի առաջին ուսուցիչ Մեսրոպ Մաշտոցի շիրիմին, խոստացան լավ սովորել և կատարել մեծ ուսուցչի պատգամները: Վերջում դասվարը երեխաներին հանձնեց պատվոգրեր, որտեղ պետք է գրեին մեսրոպյան այբուբենի առաջին տառը: Օրը հագեցած էր, հետաքրքիր և անակնկալներով լի:

1-ին ա դասարանում տոն էր /դասվար՝ Ա. Եղիազարյան/. աշակերտները նշում էին Ա հնչյուն-տառի ծնունդը: Միջավայրը լի էր ուրախ ու հաճելի տրամադրությամբ: Ամենուրեք թևածում էր մաշտոցյան շունչն ու խորհուրդը՝ ևս մեկ անգամ հաստատելով,որ անմահ է հայոց այբուբենը,երբ հնչում է թոթովախոս մանուկների շուրթերից: Աշակերտների հայեցի խոսքն ու կենսուրախ երգերը անջնջելի տպավորություն գործեցին՝ գրավելով իրենց պարզությամբ ու անմիջականությամբ:

Հոկտեմբերի 18-ին I բ դասարանում (դասվար` Գ. Բաղդասարյան) անցկացվեց ‹‹Ա›› հնչյուն -տառի շնորհանդես: Աշակերտները ներկայացրեցին իրենց նախաայբբենական շրջանի նախագիտելիքները:: Այնուհետև անտառի բնակիչների օգնությամբ գտան գանձարանի բանալին և բացեցին գանձարանի դուռը: Գանձարանից դուրս եկան ‹‹Ա›› մեծատառը և ‹‹ա ››փոքրատառը: Պատմեցին թեմատիկ նկարը և կատարեցին վանկային և հնչյունային վերլուծություններ:

Հոկտեմբերի 18-ին Iգ դասարանում հանդիսավոր նշեցին <<Ա>> հնչյուն-տառի շնորհանդեսը(դասվար՝ Ն. Ավետիսյան):Գիտելիքների զարմանահրաշ աշխարհում <<Ա>> տառի մուտքը երեխաների և ներկաների համար վերածվեց հեքիաթային տոնի: Թոթովախոս փոքրիկներն իրենց երգով, դերային խաղով, գեղեցիկ ասմունքով, գիտելիքներով, անկեղծ ու բարի ժպիտներով հիացրեցին ներկաներին: Նախաայբբենական շրջանում ձեռք բերած գիտելիքների շնորհիվ հաղթահարեցին բազմաթիվ փորձություններ և <<Ա>> տառով մուտք գործեցին հայոց այբուբենի գանձարան: Համակարգելով և ամրապնդելով իրենց ունեցած գիտելքները, կարողացան բառերը ենթարկել հնչյունային վերլուծության, վանկատել, ստեղծեցին բառերի կառուցվածքային գծապատկերներ: Խաղացին հետաքրքիր և թեմատիկ խաղեր: Դասը հագեցած էր, բազմաբովանդակ և ուսանելի: Դասին ներկա էին դպրոցի տնօրենությունը, ուսուցիչներ, ծնողներ:

Էրեբունի-Երևան 2801
Էրեբունցիները հերթական անգամ ապացուցեցին, որ Երևանի սկիզբը հենց Էրեբունին է:Երևանի հ.45 հիմնական դպրոցն իր ուսուցչական և աշակերտական կազմով մասնակցություն ունեցավ Էրեբունի-Երևան տոնակատարությանը, քանի որ այս տոնն առավել հոգեհարազատ էր մեզ`

Երևանի հ. 45 հիմնական դպրոցի Vա դասարանի սովորողները (դասղեկ` Ս. Հարությունյան) սույն թվականի հոկտեմբերի 12-ին էքսկուրսիա էին կազմակերպել դեպի Խոր Վիրապ, Նորավանք, Պարույր Սևակի տուն թանգարան: Մասնակիցները մեծ հետաքրքրությամբ ուսումնասիրեցին պատմական վայրերը , որ դարեր առաջ հայ ժողովրդի կյանքում բախտորոշ իրադարձություններ էին տեղի ունեցել : Պ. Սևակի տուն-թանգարանում ծանոթացան մեծ գրողի և մարդու կյանքի և գործունեության մասին: Սովորողները հիացան երկնահուպ լեռների բարձունքում բազմած չքնաղ Նորավանքի ճարտարապետությամբ :

Հ. 45 հիմնական դպրոցի VII ա դասարանում անցկացվեց բաց դաս ‹‹Կենսաբանություն ›› առարկայից (ուսուցչուհի` Գ. Սահրադյան): Դասի թեման` Սնկերի թագավորությունը: Դասի նպատակն էր բացահայտել սովորողների գիտելիքները սնկերի կառուցվածքի և առանջնահատկությունների մասնի: Երեխաները խոսեցին ուտելի և թունավոր սնկերի մասին, սնկերի դերը բնության և մարդու կյանքում, սնկերի բազմազանության մասին:
Դասի ընթացքում օգտագործվեցին ՏՀՏ միջոցներ և սովորողները դիտեցին տեսանյութ :Դասը հագեցված էր դիդակտիվ նույթերով և բավականին հետաքրքիր ու բովանդակալից էր:

Հոկտեմբերի 13-ին II ա դասարանի սովորողները, դասվար Լ. Այվազյանի գլխավորությամբ, այցելեցին բուսաբանական այգի: Այցի նպատակը ոչ միայն այգում և ջերմոցներում էքսկուրսիա անցկացնելն էր, այգու հարուստ բուսական աշխարհին սովորողներին ծանոթացնելը, այլ նաև բնապահպանական կարողությունների ձևավորումը: Այդ նպատակով էլ նախապես պատրաստվել էին թեմային համապատասխան վահանակներ,որոնք սովորողները ներկայացրեցին այգու մյուս այցելուներին:
Այգում երեխաները հանգստացան ,նկարեցին, գունավոր տերևներով պատրաստեցին ապլիկացիաներ:
Այցն աննկատ չմնաց նաև այգու տնօրենության ուշադրությունից: Սովորողներն արժանացան բուսաբանական այգու տնօրենության գովեստին`հետաքրքիր մտքի, մոտեցման և լավ պահվածքի համար:

Հոկտեմբերի 11-ին հ. 45 հիմնական դպրոցի 8գ դասրանի աշակերտները (դասղեկ` Գ.Բաղրամյան ) այցելեցին Էրեբունի պատմահնագիտական արգելոց-թանգարան: Երեխաները հետաքրքրությամբ ուսումնասիրեցին սեպագրերը , գտածոները և հպարտությամբ խոսեցին մեր քաղաքի պատմությամ մասին , որ այժմյան Երևանի պատմությունը սկսվում է հենց այստեղից: Այնուհետև բարձրացան բլրի գագաթ,որտեղ գտնվող ամրոցի ավերակներն ու որմնանկարները խոսում են հեռավոր դարերի բարձր գեղարվեստական նվաճումների մասին:
Աշակերտները համալրեցին իրենց գիտելիքները և գիտելիքով զինված հեռացան Էրեբունի պատմահնագիտական թանգարանից:

Հոկտեմբերի 13-ին հ. 45 հիմնական դպրոցի VI գ դասարանը դասղեկ Ա. Սահակյանի գլխավորությամբ իր հերթական էքսկուրսիան կատարեց Մայր աթոռ Սուրբ Էջմիածին: Ճանապարհին դասարանը եղավ Ս. Հռիփսիմե և Ս. Գայանե եկեղեցիներում: Երեխաները ծանոթացան եկեղեցիների կառուցման պատմությանը, եղան Էջմիածնի թանգարանում: Գիտելիքների պաշարն ավելացրած, ուրախ տրամադրությամբ վերադարձան տուն:

Հոկտեմբերի 12-ին h. 45 հիմնական դպրոցի IV բ դասարանի աշակերտները (դասվար` Ա. Սարգսյան) ուղևորվեցին Գյումրի: Ճանաչողական արշավը սկսվեց Գյումրիի ժողովրդական ճարտարապետության, քաղաքային կենցաղի և ազգային ճարատարապետության թանգարանից, որտեղ ներկայացված էր Գյումրվա առօրյան, մշակույթն ու պատմությունը, որը հայտի է Ձիթողցոնց տուն-թանգարան անվամբ: Այնուհետև այցելեցին Մհեր Մկրտչյանի,Հովհաննես Շիրազի և Ավետիք Իսահակյանի տուն թանգարանները:
Շրջեցին քաղաքով՝ Գյումրու հին փողոցներով , հրապարակին կից <<7 վերք>> և <<Ամենափրկիչ>> եկեղեցիներով, այնուհետև Գյումրու կենտրոնական զբոսայգի և եղան նաև Սև բերդում: Ուրախ տրամադրությամբ և անկրկնելի տպավորություններով երեխանները վերադարձան տուն:

Հոկտեմբերի 6-ին Երևանի հ 45 հիմնական դպրոցի VII ա դասարանի սովորողները(դասղեկ` Ա. Հակոբյան) գնացքով մեկնեցին Գյումրի: Երեխաները ծանոթացան քաղաքին, եղան Մ Մկրչյանի ,Հ. Շիրազի , Ավ Իսահակյանի և <<Մինի>> արվեստի թանգարաններում: Այցելեցին <<Պլպլան ժամ >> և Սուրբ Նշան եկեղեցիները, ծանոթացան Ամենափրկիչ եկեղեցու պատմությանը : Շրջեցին Վարպետաց փողոցով և եղան նաև Սև բերդում: Աշնանային Գյումրին գեղեցիկ և հրապուրիչ էր: Ուրախ տրամադրությամբ և անկրկնելի տպավորություններով երեխանները վերադարձան տուն:

Հոկտեմների 5-ին հ. 45 հիմնական դպրոցի VIII ա, գ դասարանների աշակերտները (դասղեկներ`Գ. Բաղրամյան, Ա. Բաղդասարյան) այցելեցին Պատանի հանդիսատեսի թատրոն և դիտեցին Վարդգես Պետրոսյանի ‹‹Վերջին ուսուցիչը›› ներկայացումը:
Սյուժեի հիմքում ոչ միայն դպրոցին առնչվող թեմաներ էին, այլև ընկերությունն ու սերը: Այս ստեղծագործությունը համարժեք էր մերօրյա իրականությանը, որովհետև մեր օրերում էլ կան մարդիկ, ովքեր, ապրելով հետխորհրդային ժամանակաշրջանում, մնացել են խորհրդային մտածելակերպի մեջ, կամ մարդիկ, ովքեր քայլում են ժամանակին համընթաց:Ինչպես ստեղծագործության մեջ, այնպես էլ կյանքում, վերջին ուսուցիչ չի լինում. չէ՞ որ յուրաքանչյուր ուսուցիչ թողնում է իր հետքը, և մենք ամբողջ կյանքում տանում ենք այն մեզ հետ: Թե սերունդների և մարդկային փոխհարաբերությունների խնդիրները, թե դեկորացին և երաժշտական ձևավորումը հնարավորինս մոտեցված էր մեր ժամանակներին:

Սեպտեմբերի 23-ին հ. 45 հիմնական դպրոցի IV բ դասարանի աշակերտները (դասվար` Ա. Սարգսյան) այցելեցին Արամ Խաչատրյանի տուն թանգարան: Աշակերտները հնարավորություն ունեցան ստանալու նոր տեղեկություններ աշխարհահռչակ կոմպոզիտորի կյանքի ու ստեղծագործության մասին: Նրանք մեծ հետաքրքրությամբ էին անցնում սրահից սրահ և համակ ուշադրությամբ լսում և պատասխանում հարցերին:
Նման միջոցառումներն օգնում են զարգացնելու աշակերտի մտահորիզոնը, ճանաչելու, գնահատելու ազգի մեծերին:

Յուրաքամչյուր սկիզբ ունի նաև ավարտ: Սակայն այդ անցնելիք ճանապարհն է արժևորում այն ավարտը, որը սկիզբն է մի նոր ճանապարհի:
Մայիսյան հաղթանակների շարքերը համալրվեց ևս մեկ հաղթանակով: 
Մայիսի վերջին, Երևանի հ. 45 հիմնական դպրոցում ‹‹Մեսրոպյան տառեր›› համատեքստում , իրենց մեկնաբանությունն ունեցան 1-ին ա դասարանի սաները ( դասվար` Լ. Այվազյան ): Նրանք հանդիսատեսին տարան մանկության կախարդական ճանապարհով , կայանելով և′ բարության , և′ մարդկության , և գիտության կայարաններում, մարդիկ ևս մեկ անգամ վերապրեցին մանկան անկեղծությունն ու ջերմությունը, համոզվելով ,որ երազանքներն իրականանում են, եթե դրանք ճախրել գիտեն:
Առաջին դասարանցիներին ողջունելու էին եկել ուսուցիչները , ծնողները: Նրանց հուղմունքն ու հիացմունքը խոսուն վկան էր միջոցառման բարձր որակի , անկեղծության և կայացած լինելուն: Առաջին դասարանցիները դեռ երկար կհիշեն իրենց առաջին բեմելը, դպրոցական առաջին ծափերն ու ծաղիկները, որոնք կոգևորեն նրանց, թև կտան նրանց նորածին երազանքներին:

Ապրիլի 30-ին հ.45 հիմնական դպրոցի հանդիսությունների դահլիճում ջերմ ու խորհրդավոր տրամադրություն էր տիրում. 3-րդ ա դասարանի աշակերտները դասվար Արմինե Բաբասյանի ղեկավարությամբ ներկայացրին <<Երջանկության գաղտնիք>> մյուզիքլը:
Այն յուրօրինակ հեքիաթ- պիես էր, որը ներկաներին ստիպեց խորհել երջանկության մասին, ծաղիկների զարմանահրաշ աշխարհի օգնությամբ թափանցել մարդու և բնության ներդաշնակ գոյության նուրբ առեղծվածների մեջ: Ի վերջո, հասկանալ, որ կյանքում ՝ սև-սպիտակի հարատև պայքարում ,հաղթում են սերն ու համերաշխությունը,բարությունն ու նվիրումը:
Միջոցառումը հետաքրքիր էր, բազմաբովանդակ, արդիական և ուներ ճանաչողական ու դաստիարակչական մեծ նշանակություն: Այն հրաշալի տպավորություն գործեց և արժանացավ ներկաների բուռն արձագանքին:

Մայիսի 2-ին II ա դասարանը (դասվար` Ս. Բաղդասարյան ) Էջմիածնում անցկացրեց յուրօրինակ էքսկուրսիա: Այցելեց <<Մաչանենց>> տուն- թանգարան: 
Էքսկուրսիայի ընթացքում կատարեցին մի շարք հետաքրքիր աշխատանքներ` լավաշ թխեցին, զբաղվեցին կավեգործությամբ, տիկնիկագործությամբ: Առիթ ունեցան շփվելու և լուսանկարվելու տուն- թանգարանի հիմնադիր Մաչանի հետ, ով մեծ սիրով և ջերմությամբ ընդունեց նրանց:
Երեխաները էքսկուրսիայի ընթացքում այցելեցին նաև Սուրբ Հռիփսիմե եկեղեցի.
էքսկուրսիան անցավ հետաքրքիր և բովանդակալից:

Ապրիլի 29-ին 4-րդ դասարանների սովորողների մասնակցությամբ կայացավ մրցույթ – վիկտորինա << Հայաստանը և Ֆրանսիան որպես բարեկամ երկրներ>> խորագրով:
Մրցույթի նպատակն էր առավելագույնս իմանալ երկու բարեկամ երկրների մշակույթը և պատմությունը:
Մրցույթը կայացավ 3 փուլով : Երեք մրցակից թիմերն էլ ժյուրիի կողմից արժանանալ պատվոգրի: Մրցույթը կազմակերպել էր ֆրանսերենի ուսուցչուհի Շ. Աղաբալյան:

Ապրիլի 26 –ին հ. 45 հիմնական դպրոցում տեղի ունեցավ միջոցառում 5բ դասարանի մասնակցությամբ ` << 0-ի դատը>> խորագրով, որը կազմակերպել էր մաթեմատիկայի ուսուցչուհի Ս. Մելիքսեթյանը: Միջոցառումն ընդգրկվում էր դատավարություն,որի ողջ ընթացքը 0-ի ողջ հատկություններն էին:Միջոցառումը շատ հագեցած և հետաքրքիր բովանդակությամբ դատավարական բեմականացում էր ` դատական ատյանի մարմիներով, վկաներով: Ընթացքը հարուստ էր բազմաթիվ աֆորիղմներով , երգերով ,0-ի կիրառական նշանակության մասին բավականին խորիմաստ մտքերով: Այն ճանաչողական մեծ նշանակության միջոցառում էր , որի միջոցով աշակերտները հասկացան ինչ է դատավարությունը և, որ կյանքում միշտ հաղթում է ազնվությունը,արդարությունը:

Ապրիլի 23 –ին ռուսաց լեզվի շունչն էր թևածում հ. 45 հիմնական դպրոցում և ուրախ տրամադրություն լցնում դահլիճը: I I գ դասարանի սաները(ուսուցչուհի ` Լ. Իրիցյան ) ամբողջովին գիտակցելով օրվա կարևորությունը կարողացան իրենց ուսուցանածը վարժ ու հստակ մատուցել։ Մեր փոքրիկները փայլեցին, հիացրեցին ու զարմացրեցին իրենց գիտելիքներով, գեղեցիկ ու անկաշկանդ ելույթով: Ուսուցչուհու քրտնաջան աշխատանքը տվեց իր քաղցրահամ պտուղները և հերթական անգամ համոզվեցինք, որ մեր բալիկների կրթության հիմնաքարը ամուր է դրված, իսկ ռուսերեն լեզվի տառաճանաչության կարևոր առաքելությունը՝ կատարված: Միջոցառումն անցավ ուրախ և ջերմ մթնոլորտում` ժպիտներ պարգևելով թե՛ ծնողներին, թե՛ ուսուցչական կոլեկտիվին և թե՛ հյուրերին: